Ważne zmiany w prawie spadkowym w 2015 r.

W 2015 roku czekają nas ważne zmiany w zakresie dziedziczenia.
Pierwsza zmiana wchodzi w życie w dniu 17 sierpnia 2015 r. na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego. Przepisy tego rozporządzenia stosuje się do dziedziczenia po osobach zmarłych w dniu lub po dniu 17 sierpnia 2015 r. Wybór prawa i rozporządzenia na wypadek śmierci dokonane przed tym dniem są ważne pod warunkiem spełnienia zasad określonych w rozporządzeniu.
Przepisy te przewidują wyłączną jurysdykcję danego państwa członkowskiego dla postępowania spadkowego . Prawem które będzie miało zastosowanie dla spraw spadkowych będzie prawo kraju, w którym zmarły miał miejsce tzw. zwykłego pobytu w chwili śmierci.
Każdy będzie mógł dokonać wyboru prawa państwa, którego obywatelstwo posiada w chwili dokonywania wyboru lub w chwili śmierci, jako prawa, któremu podlegają sprawy dotyczące jego spadku. Każdy, kto posiada więcej niż jedno obywatelstwo, może wybrać prawo każdego państwa, którego obywatelstwo posiada.

W dniu 17 kwietnia 2015 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycja 539 została opublikowana ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja kodeksu cywilnego zwiększa ochrona spadkobierców przed niekorzystnymi skutkami braku złożenia oświadczenia w przedmiocie przyjęcia bądź odrzucenia spadku.
W aktualnym stanie prawnym spadkobierca ma sześć miesięcy aby spadek przyjąć, przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza, albo odrzucić. Brak złożenia stosownego oświadczenia w tym terminie powoduje tzw. nabywanie spadku wprost, co bardzo często powoduje dziedziczenie długów, które spadkobierca będzie musi spłacić z własnego majątku, nawet jeśli w spadku nie nabył żadnych wartościowych przedmiotów. Brak świadomości prawnej powodował, że dochodziło do nabycia jedynie samych długów spadkowych.
Według znowelizowanych przepisów, które zaczną obowiązywać po 17 października 2015 r. ( art. 1015 par. 2 k.c. ) sytuacja będzie dokładnie odwrotna niż jest dzisiaj. Zasadą będzie bowiem, że brak oświadczenia spadkodawcy będzie jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Odpowiedzialność za długi spadkowe przy takim nabyciu spadku będzie ograniczona tylko do wysokości odziedziczonego majątku, czyli do tak zwanego stanu czynnego spadku.
Nowelizacja dotyczy także spisu inwentarza spadkowego. Aktualnie spisu takiego dokonuje komornik sądowy, co zwykle jest kosztowne, a koszty spisu ponosi spadkobierca, który przyjmuje spadek z dobrodziejstwem inwentarza. W nowelizacji ustawodawca postanowił, że koszty spisu będzie ponosił wierzyciel, a dodatkowo wprowadził w życie nową instytucję tzw. prywatnego wykazu inwentarza ( art. 10311–10314 k.c.) Wykaz ten będzie mógł zostać przygotowany zarówno przez spadkobiercę, jak i zapisobiercę windykacyjnego oraz wykonawcę testamentu.
Aby chronić także wierzycieli spadkowych, nowelizacja wprowadza zasadę, że jeżeli spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, spłacając niektóre długi spadkowe wiedział lub przy dołożeniu należytej staranności powinien był wiedzieć o istnieniu innych, ponosi odpowiedzialność za nie ponad wartość stanu czynnego spadku, jednakże tylko do takiej wysokości, w jakiej byłby obowiązany je zaspokoić, gdyby spłacał należycie wszystkie długi spadkowe. Odpowiedzialność ta nie będzie miała jednak zastosowania do spadkobiercy który nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych oraz takiego, co do którego istnieje podstawa do jego ubezwłasnowolnienia.

about author

admin

related articles